منظور از صادرات موقت کالا چیست؟ به طور خلاصه فرستادن دوره ای کالا داخلی برای تبلیغ و بازاریابی در کشورهای دیگر است. صادرات موقت (Temporary Exportation) به یکی از روش‌های صادر کردن کالا به خارج از کشور گفته می شود که برای تعمیر و یا شرکت در نمایشگاه‌های بین المللی انجام می گیرد.
بسیاری از بازرگانان ایرانی در زمان حضور در نمایشگاه‌های خارج از کشور جهت معرفی هر چه بهتر محصولات خود تعدادی محدودی از یک کالا مانند: لوازم خانگی و صنعتی، شکلات، شیرینی و … را با هدف ارائه در فضای نمایشگاه به مخاطبان به عنوان کالا صادراتی موقت با خود به خارج می‌برند.
دسته بندی کالاهای صادراتی در صادرات موقت کالا به دو دسته تقسیم بندی می‌شوند:
- کالاهای مصرفی
- کالاهای مصرفی دائمی
منظور ازکالاهای مصرفی در صادرات موقت کالا چیست؟
کالاهایی مثل شیرینی، شکلات و به طور کلی باید گفت که محصولات غذایی تولید داخلی می‌باشند که در نمایشگاه های خارجی عرضه می‌شوند و قسمتی از این محصولات را رایگان به بازدیدکنندگان نمایشگاه می‌دهند و قسمت دیگر به بازدیدکنندگان فروخته می‌شود که در موقع بازگشت به کشور بایستی فرآیندهای صادرات نهایی برای این محصولات انجام شود.
منظور ازکالاهای مصرفی دائمی صادرات موقت کالا چیست؟
بعضی از کالاها مثل لوازم خانگی و ماشین آلات صنعتی، که در نمایشگاه های خارجی نمایش داده می‌شوند، در صورتی که در نمایشگاه به فروش برسند. بعد از پایان نمایشگاه و برگشت به کشور باید تشریفات صادرات نهایی این کالاها صورت گیرد.
تعمیرات دستگاه ها و ماشین آلات در خارج از کشور هم شامل قانون صادرات موقت می‌باشد که جهت خارج شدن کالاها از کشور به پرداخت هزینه گمرکی نیازی نمی‌باشد.
و اینکه در مواردی مثل تکمیل نکردن کالای تولید داخلی به علت نبودن فناوری و یا هزینه ی کار در کشور امکان پذیر نباشد، فرآیند تکمیل این کالاها در خارج از کشور انجام می گیرد و سپس کالا به کشور برگردانده می‌شود.
در فاکتورهای تجاری اهمیت صادرات موقت و دائمی به چه چیزی نیاز دارد ؟
صادرات موقت و دائمی هر دو نیاز به توجه دقیق به جزئیات در فاکتور تجاری دارد. اطلاعات ارائه شده در این فاکتورها، نه تنها روند ترخیص کالا از گمرک را تسهیل می‌کند، بلکه بر جنبه‌های مختلف تجارت بین‌المللی ازجمله ارزیابی مالیات، آمار تجارت و انطباق با مقررات محلی تأثیر می‌گذارد.
در صادرات موقت، فاکتور تجاری به عنوان اظهارنامه به مقامات گمرکی عمل کرده و کاربرد و تعهد به برگرداندن کالا را مشخص می‌کند. در مقابل، در صادرات دائمی، فاکتور تجاری جزء مهمی از اسناد مالی و حقوقی معامله است که بر تعیین حقوق و عوارض واردات تأثیر دارد.
در هر دو مورد، تعامل با متخصصان باتجربه، مانند کارگزاران گمرک و کارشناسان تجاری، حیاتی است تا اطمینان حاصل شود که فاکتور تجاری به طور دقیق تهیه شده و با تمام مقررات مربوطه مطابقت دارد.
مدارک لازم برای صادر کردن مجوز صادرات موقت کالا چیست؟
طبق ماده 129 قانون صادرات کالا گمرک ایران، افرادی که قصد صدور کالای خود به طور موقت به خارج از کشور را دارند، باید در زمان مراجعه به گمرک اسناد زیر را جهت دریافت این مجوز ارائه دهند تا پس از بررسی کالا توسط کارشناسان گمرک، مجوزهای لازم برای صادرات این نوع کالا صادر گردد.
مدارک مورد نیاز برای صادر کردن مجوز صادرات موقتی کالا از ایران :
- اسناد مالکیت کالا
- باتوجه به نوع کالای صادراتی مجوزهای لازم تهیه شود
- پروانه شناسایی صادر شده از نیروی انتظامی برای وسایل نقلیه
قوانین صادرات موقت کالا چیست؟
در صادرات موقت، کالاها به دلایل مشخص به کشورهای دیگر فرستاده می‌شوند وضروری است که در زمان معین دوباره به کشور باز گردانده شوند.
مانند صادرات دیگر، در صادرات موقت هم باید قوانین رعایت شود .
مطابق با ماده ۷۲ قانون امور گمرکی، اگر کالایی که به کشور دیگری فرستاده می‌شود، در مدت زمان مشخص شده به کشور برنگردد، نسبت به وصول تضمین یا پیگیری اجرای تعهد، اقدام خواهد شد. و در کالاهایی که صادرات قطعی آن‌ها ممنوع است مطابق با قوانین قاچاق برخورد می شود.
کالایی که به صورت موقت ارسال شده، اگر درزمان مشخص برگردانده نشود، بر طبق قانون به عنوان صادرات قطعی تلقی شده و شامل استرداد و تسهیلات صادرات قطعی نخواهد شد.
زمانی که کالا تا ۱۰ روز بعد از تمام شدن تاریخ مشخص شده به کشور برنگردد، گمرک می‌تواند برای گرفتن جریمه اقدام کند.
مطابق با ماده ۷۳ قانون امور گمرکی، اگر پلمپ روی بسته و مهر و موم آن از بین رفته باشد یا گمرک نتواند عین کالا را تشخیص دهد، کالای ارسال شده مانند کالای وارداتی در نظر می گیرد و مقررات کالای ورودی برای آن اجرا می شود.
مطابق با ماده ۷۴ قانون امور گمرکی، کالای صدور موقت هنگام بازگشت به کشور، از پرداخت حقوق ورودی معاف خواهد بود اما در صورتی که قطعات یا لوازمی از آن کالا در زمان تعمیر، تعویض شده یا قطعه جدیدی به آن اضافه شده باشد، مشمول پرداخت حقوق ورودی است.
در صورتی که تعویض قطعات به حدی باشد که اصالت کالا از برود، برای ترخیص کالا باید تشریفات واردات قطعی صورت گیرد و به اندازه مابه‌التفاوت ارزش کالای وارداتی صادراتی، باید حقوق ورودی پرداخت گردد.
مطابق ماده ۷۵ قانون امور گمرکی، دام‌ها برای تعلیق اگر به طور موقت از کشورخارج شده باشند، باید صدور موقت برای آن‌ها صادرشده و از پرداخت حقوق ورودی هم معاف خواهند بود .
مدت اعتبار مجوز صادرات موقت کالا
بعد از ارزیابی کردن کالا توسط کارشناسان گمرگ و پلمپ کالا به طور رسمی صادر می شودکه به صورت 6 ماهه صادر می شود.
در صورتی که صاحب کالا، در مدت زمان اعتبار مجوز خود، قصد صادرات کالا را نداشته ، بایستی برای تمدید مجوزدوباره اقدام کند. مجوز گمرک برای صادرات این نوع کالا، معمولاً به صورت 3 ماهه قابل تمدید می‌باشد.
برای صدور موقت ماشین آلات و دستگاه ها جهت تعمیر یا تکمیل این وسایل، نیازی به دریافت مجوز از وزارت صنایع و معادن نمی‌باشد و صاحبان کالاها باید اظهارنامه را در دو نسخه تنظیم کنند و به گمرک ارائه دهند تا کالا توسط گمرک ارزیابی و سپرده لازم جهت صدور مجوز از صاحبان کالا دریافت گیرد.
برای صدور موقت ماشین‌آلات و دستگاه‌ها به منظور تعمیر یا تکمیل این وسایل، نیازی به دریافت مجوز از وزارت صنایع و معادن نیست و صاحبان کالا باید اظهارنامه را در دو نسخه تنظیم کرده و به گمرک ارائه دهند تا کالا بتواند توسط گمرک ارزیابی شود و سپرده لازم برای صادر کردن مجوز از صاحبان کالا اخذ گردد.
سوالات متداول
شرایط تمدید کردن مجوز صادرات موقت چیست؟
صاحب کالا می‌تواند در صورت منقضی شدن تاریخ مجوز صدور موقت کالا برای تمدید آن اقدام کنند، البته گمرک در شرایطی این مجوز را تمدید می‌کند که واردکننده دلایل موجهی برای تمدید مجوز داشته باشد.
برای صادرات موقت کالا باید چه هزینه‌ای پرداخت کرد؟
صادرات موقت کالا از پرداخت عوارض و هزینه‌های گمرکی معاف است ولی صادر کننده باید برای برخی کالاهای خاص مبلغی را به عنوان تضمین به گمرک ارائه دهد تا در زمان بازگشت کالا به کشور این سپرده به وی عودت داده شود.
آیا صادرات موقت را به قطعی می توان تبدیل کرد؟
بله، بعد از انقضاء مهلت پروانه صدور موقت، دارنده پروانه کالای صادرات را اگر به کشور مبدا عودت ندهد باید اظهارنامه ورود قطعی را انجام داده و تشریفات قطعی گمرکی را نیز به پایان برساند. برای صادرات برخی کالا از ایران، صاحب کالا باید مبلغی را به عنوان تضمین بازگرداندن کالا به کشور به گمرک ارائه دهد، مبلغ سپرده از سوی گمرک و با توجه به ارزش کالا ارائه می‌شود.
بر طبق ماده 126 قانون صادرات کالایی که صادر کردن قطعی آن طبق مقررات به پرداخت وجوهی باشد و کالایی که صادر کردن قطعی آن ممنوع باشد، برای خروج موقت آن از کشور باید صاحب کالا مبلغی به عنوان تضمین بازگرداندن کالا به گمرک ارائه دهد.
همچنین برای برخی کالاهای خاص به جای تضمین مالی، ارائه تعهد کتبی جهت بازگرداندن کالا به کشور الزامی است. طبق ماده 127 قانون صادرات در موارد زیر برای کالای صدور موقت به جای تضمین به اخذ تعهد کتبی اکتفا می‌شود:
- لوازم و قطعات یدکی هواپیماها و کشتی‌ها.
- محفظه‌های حمل کالا (بارگنج) .تکیه گاه‌های چندبار مصرف و ..
- کالاهای سازمان‌های دولتی با تعهد کردن مسئول مالی سازمان مربوطه.
- وسایل نقلیه موتوری و غیرموتوری که برای حمل کردن بار و یا مسافر بین ایران و کشورهای دیگر تردد می کنند.
- ماشین‌آلات و تجهیزات برای انجام خدمات فنی و مهندسی پس از ارائه تاییدیه بالاترین مقام دستگاه اجرایی ذیربط
سخن پایانی
درک کردن تفاوت های بین صادرات موقت و دائم برای مشاغلی که در تجارت بین‌المللی فعالیت دارند بسیار مهم است. فاکتور تجاری نقش مهمی در هر دو نوع صادرات ایفا کرده و به عنوان یک سند کلیدی عمل می‌کند که بر ترخیص کالا از گمرک، تعهدات مالیاتی و انطباق مقرراتی تأثیر می‌گذارد.
همچنین صادرات موقت کالاها به‌عنوان یک ابزار موثر برای کسب و کارها و افرادی که نیاز به ارسال کالاها به کشورهای دیگر به‌صورت موقت دارند، اهمیت زیادی دارد. این فرآیند امکان فراهم کردن کالاها برای مصارف موقتی مانند نمایشگاه‌ها، تست محصولات، تولیدات محدود و غیره را فراهم می‌کند.
با این وجود، برای موفقیت در این فرآیند لازم است که اطلاعات دقیق و کاملی درباره قوانین و مقررات مربوطه، محتوای کالاها، مدت زمان اقامت موقت و سایر جزئیات مربوطه داشته باشیم. با رعایت این موارد، می‌توان به جلوگیری از مشکلات و تأخیرهای ممکن در مراحل گمرکی و ارسال کالاها پرداخت و عملکرد بهتری را در فرآیند صادرات موقت کالاها به‌دست آورد.
